Biogazownia rolnicza to nowoczesny sposób na produkcję energii z odpadów rolniczych. Brzmi skomplikowanie? Wcale nie! Przyjrzyjmy się, jak krok po kroku w biogazowni wytwarza się energię.
Wszystko zaczyna się od odpadów. Do biogazowni trafiają różne materiały organiczne z gospodarstw rolnych: obornik, gnojowica, resztki roślin, a nawet odpady, np. przeterminowana żywność. Przez lata nadmiar gnojowicy był prawdziwym utrapieniem rolników. Dziś różne „problematyczne” odpady mogą stać się źródłem czystej energii i dodatkowego dochodu. Wszystko za sprawą biogazowni rolniczych, które w ostatnich latach zyskują na popularności.
Czym właściwie jest biogazownia?
Biogazownia to nie jest fabryka czy elektrownia — to raczej skomplikowany żywy organizm, w którym mikroorganizmy przeprowadzają procesy biologiczne. Można ją porównać do gigantycznego żołądka, który przetrawia materię organiczną. W środku biogazowni znajdują się ogromne zbiorniki fermentacyjne; to tam specjalne bakterie beztlenowe rozkładają materię organiczną. W efekcie powstaje biogaz — mieszanina gazów, w której główną rolę odgrywa metan.
Do biogazowni trafia wszystko, co organiczne: od obornika i gnojowicy, przez kiszonkę z kukurydzy, aż po wytłoki z produkcji soków czy przeterminowaną żywność. Te materiały, które normalnie stanowiłyby problem środowiskowy, stają się cennym surowcem energetycznym.
Od odpadów do energii – proces produkcji biogazu
Cały proces zaczyna się od dokładnego rozdrobnienia i wymieszania substratów (biomasy). To fundamentalny etap produkcji — im lepiej rozdrobniony materiał, tym wydajniejsza będzie późniejsza produkcja biogazu. Przygotowana mieszanka trafia do komory fermentacyjnej, gdzie panują ściśle kontrolowane warunki, sprzyjające rozwojowi mikroorganizmów. Temperatura musi być idealna, a zawartość zbiornika jest stale mieszana. To właśnie tutaj do akcji wkraczają bakterie beztlenowe — prawdziwi bohaterowie całego procesu. Te mikroskopijne organizmy rozkładają materię organiczną, produkując przy tym ekologiczny biogaz rolniczy bogaty w metan.
Energetyczne żniwa – co dzieje się z biogazem?
Wyprodukowany biogaz przechodzi proces oczyszczania, by pozbyć się niepożądanych związków, które mogłyby uszkodzić instalację. Oczyszczony biogaz trafia następnie do agregatu kogeneracyjnego — to serce całej instalacji. W jego skład wchodzi silnik spalinowy (podobny do tego w samochodzie, ale znacznie większy) połączony z generatorem prądu. Silnik, spalając biogaz (to paliwo dla silnika), napędza generator, który produkuje energię elektryczną.
Podczas pracy silnika powstaje też znaczna ilość ciepła. W dobrze zaprojektowanej biogazowni (jak biogazownie premium SKB Biogaz) nic się nie marnuje — to ciepło można wykorzystać do ogrzewania komór fermentacyjnych, budynków gospodarczych (obory, szklarnie, itp.) czy suszenia produktów rolnych lub drewna. Część energii elektrycznej zasila samą biogazownię, a nadwyżka jest sprzedawana do sieci energetycznej po bardzo korzystnych, z góry ustalonych cenach.
Korzyści wykraczające poza produkcję energii
Biogazownia to znacznie więcej niż tylko źródło energii odnawialnej — to także element ochrony środowiska. Po zakończeniu procesu fermentacji pozostaje tzw. poferment — doskonały nawóz organiczny do gleby, bogaty w składniki odżywcze. Jest on znacznie lepszy niż surowy obornik czy gnojowica, ponieważ podczas fermentacji następuje mineralizacja związków organicznych, co sprawia, że składniki odżywcze są łatwiej przyswajalne dla roślin. Dodatkowo, poferment jest praktycznie pozbawiony nieprzyjemnego zapachu.
Biogazownia rozwiązuje też problem zagospodarowania odpadów rolniczych. Zamiast zalegać na polach czy w składowiskach, gdzie mogłyby stanowić zagrożenie dla środowiska, odpady te są przetwarzane w kontrolowanych warunkach. Zmniejsza się emisja metanu do atmosfery, a także ryzyko zanieczyszczenia wód gruntowych.
Biogazownie rolnicze to doskonały przykład tego, jak rolnictwo może być jednocześnie wydajne ekonomicznie i przyjazne dla środowiska. W czasach, gdy poszukuje się alternatywnych źródeł energii i sposobów na redukcję emisji gazów cieplarnianych, inwestycja w biogazownie jawi się jako jedno z najbardziej obiecujących rozwiązań dla sektora rolniczego.